اسهال

اِسهال (Diarrhea) زمانی رخ میدهد که فرد بیمار دست کم سه بار در روز دفع مدفوع روان یا مایع داشته باشد. این حالت می‌تواند چند روز طول کشیده و سبب کم آبی بدن شده که به دلیل از دست دادن مایعات رخ می‌دهد. نشانه‌های کم آبی اغلب با از بین رفتن کشش طبیعی پوست و تغییر در شخصیت آغاز می‌شود. این وضعیت می‌تواند پیشروی کرده و در حالات حادتر منجر به کاهش حجم ادرار، رنگ‌پریدگی، ضربان سریع قلب، وکاهش در پاسخگویی شود. مدفوع روان اما بدون آب در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند می‌تواند طبیعی باشد.

اسهال به دلایل عفونی و فصلی در بدن ایجاد شده و سلامت بخش های مهم بدن را تهدید میکند. این بیماری بیشتر در فصل گرما ایجاد میشود. 

انواع اسهال

- اسهال آبکی کوتاه مدت

- اسهال خونی کوتاه مدت

- اسهال پایدار اگر به مدت بیش از دو هفته ادامه یابد

دلایل بروز اسهال

- عفونت روده‌ها ناشی ویروس، باکتری، انگل 

- پرکاری تیروئید

- عدم تحمل لاکتوز

- مصرف برخی داروها

- سندروم روده تحریک‌پذیر 

- رعایت نکردن بهداشت به خصوص بعد از اجابت مزاج 

- بیماری ها (نظیر التهاب‌های روده‌ای و ایدز)

- ناسازگاری های غذایی

- حساسیت به الکل

- مسمومیت ها 

موارد خطرناک اسهال

- اگر پس از 3 روز هیچ علامتی از بهبودی دیده نشود.

- اگر همراه با خون باشد.

- اگر فرد مبتلا به اسهال بالاتر از 45 سال باشد چرا که بعد از 40 سالگی مقاوت سیستم ایمنی بدن تا حدی پایین می آید.

- اگر با اسهال تشنگی و خشکی دهان رخ دهد.

- اگر تب رخ دهد.

درمان اسهال

- اسهال و استفراغ معمولا خود به خود بهبود می ‌یابند. اما لازم است همزمان با این بیماری، آب و املاح از دست رفته ی بدن جبران شود. می‌توان با نوشیدن انواع مایعات و یا استفاده از محلول های خوراکی نظیر ORS (او آر اس)، آب و املاح از دست رفته را جبران کرد.

در صورت عدم دسترسی به پودر ORS ، می‌توان برای تهیه آن از دستور زیر استفاده کرد:
-دو قاشق مرباخوری شکر
-یک قاشق چایخوری نمک
-نصف قاشق چایخوری جوش شیرین
-چهار لیوان آب جوشیده سرد شده و یا آب میوه

- در مورد شیرخوارانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، به نباید شیر مادر را قطع کرد، اما برای کودکانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، طبق تجویز پزشک نوع مناسب‌تری از شیرخشک توصیه می‌شود.

- استراحت

- رژیم غذایی مناسب (مصرف مایعات، غذاهای کم حجم، ولی مقوی و پرهیز از مصرف سبزیجات و میوه‌جات خام) و پرهیز از مصرف مواد ملین مثل آلو.

توصیه های غدایی مناسب در درمان اسهال

- دم کرده یونجه اسهال را درمان می کند. اما مصرف زیاد یونجه توصیه نمی شود، زیرا باعث ایجاد نفخ می شود.

- علف هفت بند، برای درمان اسهال خونی، بواسیر و اسهال مفید است.

- در طب سنتی هند موز کال، یبوست زا است و در درمان اسهال ساده و اسهال خونی مفید است و در بهبود زخم های روده کاربرد دارد. شیره گل های موز برای درمان اسهال خونی معجزه می کند.

- چای ریحان برای رفع بی اشتهایی، درمان اسهال، نفخ و زخم معده به کار می رود.

- گشنیز گاهی اوقات به عنوان یک ملین برای درمان یبوست و گاهی برای درمان اسهال استفاده می شود.

- خرما در درمان اسهال و اختلالات روده ای مفید است.

- ماست برای درمان اسهال کودکان مفید است. متخصصان در هنگام مصرف آنتی بیوتیک ها، مصرف ماست را نیز توصیه می کنند، زیرا اغلب آنتی بیوتیک ها باعث نابودی باکتری های مفید دستگاه گوارش و اختلال در کار آن و بروز اسهال می شوند.

- گل های خشک شده انبه، برای درمان اسهال، اسهال خونی مزمن و برخی مشکلات مثانه مفید است. مغز هسته انبه نیز در درمان اسهال موثر است.

- مصرف ازگیل خام موجب تقویت بدن شده و برای درمان اسهال مفید است.

- سیب رنده کرده نیز در درمان اسهال مفید است.

- سوپ‌، برنج (کته)، پاستا و سیب‌زمینی کاملا پخته شده و موز رسیده برای درمان اسهال مفیدند.

- پرهیز از مصرف محصولات لبنی به غیر از ماست، مواد غذایی چرب، مواد غذایی خیلی شیرین، مواد غذایی سرشار از فیبرهای غذایی مانند سبزیجات سبز خام، مواد غذایی پر ادویه و تند و آجیل‌ها که باعث حساسیت روده‌ها می‌شوند.

دارودرمانی

رایج ترین قرص برای متوقف کردن و درمان اسهال قرص دیفنوکسیلات است. همچنین داروهای ضد اسهال لوپرامید مانند ایمودیوم ضد اسهال‌های خوبی هستند که علاوه بر رفع اسهال باعث افزایش جذب مایعات می‌شوند. گاهی نیز آنتی بیوتیک ها تجویز میشوند.

 

 

منابع

tebyan.net

beytoote.com