فیزیوتراپی ام اس

نویسنده :فیزیوتراپیست محمدرضا جانپور
ارائه خدمات فیزیوتراپی در منزل و مطب : 09122655648

فیزیوتراپی ام اس

مالتيپل اسکلروزیس ( MS ) بيماری ای است که مغز ، طناب نخاعي و عصب بينايي را درگير مي نمايد و مي تواند موجب اختلالات در کنترل و قدرت عضلات ، سيستم بينايي ،‌ تعادل ، حس ( اختلالات حسي مثل سوزن سوزن شدن يا بي حسي در انگشتان دست و پا ) و عملکرد ذهني مثل فرآيند شناخت و عواطف شود .

علائم MS  ناشي از التهاب در سيستم اعصاب مرکزي و در نتيجه تخريب ميلين ( Myelin )  بوجود مي آيند .

 ميلين ترکيبي است از جنس پروتئين که دورادور رشته هاي عصبي را فرا گرفته است . فرآيند تخريب ميلين را دميلينیزاسيون مي گويند و درنتيجه اين فرآيند ، انتقال پيام عصبي در سلول عصبي دچار مشکل واختلال مي گردد . اسکلروز سيستميک اغلب در گروه سني جوانان و ميانسالان رخ مي دهد . در واقع دو سوم موارد MS بين سنين ۲۰ تا ۴۰ سالگي آغاز مي گردد و بيشترين احتمال ابتلا در سن ۳۰ سالگي است . بروز MS در کودکان و افراد بالاي ۶۰ سال بسيار نادر است .

  علت بيماري مالتيپل اسکلروز 

علت اصلي بيماري MS ناشناخته است . ممکن است در اين ميان عوامل ژنتيک نقش داشته باشند چرا که احتمال ابتلاي فرزندان افراد مبتلا ، بيشتر مي شود . منطقه جغرافيايي محل زندگي نيز ممکن است داراي اهميت باشد .

محققين موفق به يافتن رابطه اي بين منطقه جغرافيايي محل زندگي فرد در کودکي و ابتلا به بيماري MS شده اند . شايد علت اين رابطه ،‌ شيوع بيماري هاي ويروسي دخيل در بيماري MS در مناطق جغرافيايي خاص بوده باشد .

ايجاد اختلال در سيستم ايمني که در سنين بالاتر بوقوع مي پيوندد موجب شعله ور شدن بيماري MS  در افرادي مي گردد که از کودکي مستعد ابتلا به بيماري MS  بوده اند .

علائم بيماري MS

  • علائم و نشانه ها بر حسب اين که کدام قسمت از مغز يا طناب نخاعي درگير شده باشند متفاوت است.
  • علائم عضلاني : ضعف عضلاني - لرزش پا - سفتي عضلات - احساس سنگيني - اختلالات تعادلي
  • علائم بينايي : ديد تيره و مه آلود - درد کره چشم بخصوص به هنگام حرکت چشم - کوري - دو بيني

علائم با شيوع کمتر :

  • علائم حسي : سوزن سوزن شدن و دردهاي سوزشي - بي حسي اندامها - احساس برق گرفتگي به هنگام خم شدن روبه جلو يا عقب
  • اختلالات تعادل : گيجي و سرگيجه دوراني

روش های تشخيص MS

پزشکان اغلب وقتي موفق به تشخيص بيماري MS  مي گردند که بيش از يک منطقه از بدن درگير شده باشد . غالباً هنگامي توجه به سمت MS جلب مي گردد که بيمار در مرحله فعاليت بيماري ، حداقل دو علامت يا نشانه از علائم و نشانه هاي شايع بيماري MS را بروز داده باشد .

در بيماران مبتلا به MS تصاوير MRI غالباً شامل ضايعاتي در بيش از يک منطقه از سيستم اعصاب مرکزي مي باشد .

پيش آگهي بيماري MS

رفتار MS  در افراد مختلف متفاوت است . در بيماراني که مبتلا به نوع خفيف بيماري مي باشند ممکن است اختلالي در کارهاي روزمره بوجود نيايد در حالي که بيماران مبتلا به انواع شديد ممکن است بکلي ناتوان شوند .

بيشتر بيماران بين اين دو طيف قرار مي گيرند و مراحل متنوع بيماري شامل مرحله حمله ، مرحله فروکش کردن علائم وعود ، به تناوب اتفاق مي افتند . ممکن است بيماري سال ها بدون علامت باقي بماند در حالي که بيمار ديگري طي دوره اي کوتاه مکرراً مبتلا به حملات آزار دهنده MS  گردد .

 راههاي درمان MS 

داروهائي که روي سيستم ايمني تأثير مي گذارند موجب کاهش تناوب وشدت حملات MS  شده و ممکن است ميزان بروز ناتواني هاي ناشي از MS  در طول زمان را کاهش دهند . مصرف اين داروها بايد به محض تشخيص MS  آغاز گردد .

گاهي به هنگام عود بيماري از داروهاي کورتونيبراي کاهش التهاب استفاده مي شود .درمانهاي تکميلي مثل فیزیوتراپی، رژيم هاي تغذيه اي و مکمل هاي غذايي ، ماساژ‌درماني و روش هاي ریلکسیشن مورد استفاده قرار مي گيرند.

فیزیوتراپی در منزل درمانی مفید برای مبتلایان به ام اس است که دچار مشکلات حرکتی هستند و رفتن به کلینیک های فیزیوتراپی برای آن ها دشوار است.

یک نکته مهم درمانی:در زمان های فیزیوتراپی و تمرین درمانی بیماران مبتلا به بیماری مالتیپل اسکلروزیس نکاتی که حتما باید مورد توجه قرار گیرد عبارتنداز:

سطح تمرینات باید به گونه ای باشد که از خستگی بیماران اجتناب گردد.

از انجام تمرینات در محیط هایی خیلی گرم خودداری شود.وسط روز(ظهر) که معمولا دما بالا ست زمان مناسبی جهت انجام تمرینات نمی باشد.

آرامش روحی-روانی بیماران باعث افزایش کارایی و عملکرد آنان می گردد.
استرس ها و هیجانات شدیدا فرایند های حرکتی بیماران را مختل می کند.

پی آر پی

پی آر پی

پی آر پی چیست؟

پی آر پی، سرم غنی‌شده از پلاکت است و اساس کاربرد آن بکارگیری توان بیولوژیک بدن برای ترمیم خود در پاسخ به آسیب‌ها است.

پلاکت‌ها حاوی مواد رشدی و ترمیم‌کننده فراوانی هستند که تزریق مقدار غنی‌شده از آن می‌تواند سبب افزایش تعداد سلول‌ها و ترمیم بافت آسیب دیده به ویژه در غضروف و لیگامان ها شود
و به همین دلیل پی آر پی یکی از کاربردهای به اثبات رسیده و اساسی آن در آرتروز زانو و آرتروز مچ پا، آسیب های منیسک و رباط‌های زانو،
آسیب های تاندون‌های شانه و التهابات و دردهای آرنج همچون تنیس البو و خار پاشنه می‌باشد.

پی آر پی زانو

بر اساس پژوهش های صورت گرفته تزریق prp در زانو در 80% افراد دارای آرتروز زانو درجه 2 و 3 پاسخ مثبت داده و اغلب اثر آن تا 9 ماه ادامه می‌یابد و در این بازه زمانی میزان درد و مصرف مسکن در بیمار به‌ شدت کاهش می‌یابد.

در حقیقت در پی آر پی سلول‌های فعالی را که در روند ترمیم یک ضایعه شرکت دارند را از خون جدا میکنند و با غلظت بالا و در عین‌ حال کنترل‌ شده و متناسب با شدت بیماری، در مفصل تزریق می‌کنند.

تعداد تزریق به طور معمول 2 تا 3 تزریق به فاصله 2 هفته الی یک ماه است
اما تعداد دفعات تزریق برخلاف کورتن محدودیتی نداشته و بسته به نیاز بیمار میتوان به دفعات آن را تکرار کرد.

حداقل 3 تزریق زانو و هرکدام بافاصله‌ی 4 تا 3 هفته، می‌تواند به درمان مناسب آرتروز زانو کمک شایان توجهی کند.

در مورد تزریق خار پاشنه و رباط‌ها و تاندون‌ها تعداد تزریقات کمتر بوده و گاهی بیماران حتی با یک تزریق هم بخوبی پاسخ مثبت می دهند.
از مزایای مهم این روش این است که در صورت ایجاد اثرات مثبت در بیمار اثرات آن صرفا تسکین دهنده نبوده و دائمی و درمانی است.
اثرات درمانی پی آر پی در زانو پس از گذشت حدود 4 تا 3 روز از تزریق، آغاز می‌شود اما حداکثر اثر ان آن حدود 4-3 هفته پس تزریق می‌باشد.

موارد ممنوعیت استفاده از پی آر پی

  • عفونت فعال در محل تزریق
  • اختلالات پلاکت و انعقادی
  • کم‌خونی شدید
  • اختلالات ایمنی
  • سرطان

نکات مهم در ارتباط با پی آر پی

بیمار باید 1 هفته قبل و 2 هفته پس درمان با پی آر پی داروهای ضد فعالیت پلاکت همچون آسپرین را قطع کند.
همچنین انجام پی آر پی زانو را باید تا 2 هفته پس از خوردن کورتن خوراکی و 4 هفته پس از انجام کورتن داخل مفصلی به تأخیر انداخت.

داروهای NSAID یعنی مسکن‌های از دسته بروفن، دیکلوفناک، ناپروکسن و داروهای مشابه باید 48 تا 72 ساعت قبل از تزریق قطع شود.

استفاده از استامینوفن و پمادهای ضد درد قبل و بعد از تزریق ممنوعیتی ندارد.
بخاطر داشته باشید که همزمانی برنامه توان‌بخشی 1 هفته پس از درمان جزء اساسی درمان می‌باشد
و هم در حداکثری جواب پی آر پی تأثیر دارد و هم موجب حداکثری جواب درمان می گردد.

شایع‌ترین بیماری‌هایی که پی آر پی در آن‌ها کاربرد دارد عبارت‌اند از:

  • آرتروز درجه 1 تا 3
  • پارگی منیسک زانو
  • پارگی رباط صلیبی زانو نظیر A.C.L به‌صورت ناکامل
  • درمان درد زانو
  • کندرومالاسی کشکک
  • درمان تاندونیت های شانه و دردهای مزمن شانه
  • آرنج تنیس بازان مقاوم به درمان
  • درمان خار پاشنه