واسکولیت

التهاب رگ یا واسکولیت (Vasculitis) گروهی از بیماریهای التهابی رگهای خونی (سرخرگ‌ها، سیاهرگ‌ها و مویرگ‌ها) است که می‌تواند باعث ورم دیوار رگ‌ها و درنتیجه کاهش جریان خون و انسداد رگ‌ها و عدم خونرسانی به بافت‌ها و اندام های بدن شود. گاهی واسکولیت اولیه است که بیماری بر اساس درگیری رگهای خونی به وجود می‌آید و گاه التهاب رگ به عنوان نشانه ای از بیماری دیگری است. لوپوس نوعی واسکولیت ثانویه‌است.

  این بیماری می‎تواند در هر قسمتی از بدن رگ‎های خونی را تحت تأثیر قرار دهد و علائم گوناگونی را به وجود بیاورد  و دارای عوارضی نیز هست.وقتی التهاب در جداره رگ اتفاق می‌افتد سلول‌های ایمنی در آنجا تجمع می‌کنند و جداره رگ ضخیم شود، قطر رگ کم شده و خون‌رسانی به آن اندام مختل می‌شود. آسیبی که این بیماری به وجود می آورد بستگی به این دارد که در چه عضوی از بدن  سبب التهاب شده ، هرچه قدر رگ‎ها و عروقی که تحت تأثیر این بیماری قرار گرفته اند بزرگ‌تر باشد، آسیب بیشتری وارد میکند و هرچه در جای حساس تر رخ دهد آسیب جدی تر خواهد بود.

فرضیه ای مبنی بر اینکه این بیماری در دسته بیماریهای خود ایمنی قرار دارد وجود دارد. در بیماری خودایمنی، مکانیسم دفاعی بدن کار اصلی خود را که مبارزه با عفونت‌ها است انجام نمی‌دهد و به جای آن به قسمت‎های سالم بدن حمله کرده و سبب بروز التهاب می‌شود. 

انواع واسکولیت

- واسکولیت‌های عروق بزرگ (آرتریت سلول ژانت یا آرتریت تمپورال، پلی میالژیای روماتیسمی ، آرتریت و...)

- واسکولیت‌های عروق متوسط (، بیماری کاوازاکی)

- واسکولیت‌های عروق کوچک (ائوزینوفیلیک، گرانولوماتوز با پلی آنژئیت، سندرم اشتراوس و...)

- واسکولیت‌های با شیوع کم (بیماری بهجت، بیماری بورگر، واسکولیت سیستم عصبی مرکزی و...) 

علائم واسکولیت

- خستگی و ضعف

- از دست دادن اشتها و کاهش وزن

- تب

- تنگی نفس، خس خس، سرفه خشک و یا سرفه خونی

- جوش و تاول و زخم پوستی

-  درد و تورم مفاصل 

- از دست دادن حس در سیستم عصبی، ضعف، علائم دردناک غیر عادی در دست‌ها و پاها

- خونریزی دستگاه گوارش و درد شکم

- ناشنوایی و یا سر و صدا در گوش

- پوسته پوسته شدن داخل بینی و خون دماغ شدن

- قرمز شدن، دردناک و خشک شدن چشم

- درد عضلانی و ضعیف شدن ماهیچه‌ها 

- سوزن سوزن شدن و یا ضعف در بازوها و پاها

- مشکلات دفع ادرار یا خون در ادرار

- سفید یا آبی شدن انگشتان و احساس سوزش در هوای سرد

- سردرد

علت بیماری واسکولیت

 علت واقعی بیماری واسکولیت معمولا شناخته شده نیست. ولی میتواند به دلایل زیر باشد:

- واکنش در مقابل آلرژی خفیف

- قرار گرفتن در معرض دارو

- واکنش به نوعی ماده شیمیایی

- عاملی در طبیعت مانند گزیدگی حشرات

- بیماری خود ایمنی چند ارگانی سیستمیک

درمان واسکولیت

اگر چه واسکولیت سیستمیک در حال حاضر غیر قابل درمان است، ولی قابل کنترل می باشد و می توان آن را با داروهای جدید کنترل کرد. اگر در مراحل اولیه به درستی تشخیص داده شود و پس از آن به درستی و به طور موثر درمان شود بیشتر بیماران بخوبی بهبود، و با مراقبت مناسب و مداوم میتوانند به زندگی خوب و عادی ادامه می دهند. واسکولیت اگر به موقع تشخیص داده نشود و مورد درمان قرار نگیرد می تواند منجر به عوارض غیر قابل بازگشت شود.

درمان معمولا در جهت متوقف کردن التهاب و سرکوب سیستم ایمنی بدن است به طور معمول، داروهای کورتیزونی مانند پردنیزولون استفاده می شود. علاوه بر این، سایر داروهای مهار سیستم ایمنی مانند سیکلوفسفامید ( Cytoxan ) نیز استفاده میشوند. همچنین ممکن است نیاز به درمان های پزشکی در موارد درگیری سایر اندام های بدن مانند قلب و ریه ها باشد. در مواردی نیز جراحی انجام میشود.

 

منابع

foodregime.com

http://drjanpour.com/